Guy Weizman, artistiek directeur van het Noord Nederlands Toneel, gaat graag de confrontatie aan. Met zijn spectaculaire, interdisciplinaire voorstellingen wil hij het theaterpubliek uit zijn comfortabele ‘bubble’ lokken en een spiegel voorhouden.

‘Identiteitsfetisjisme’

Weizman signaleert een ‘fetisjisme van identiteit’, dat wat hem betreft als een taboe in de samenleving werkt: je mag elkaar niet meer bevragen op je identiteit, want die is onaantastbaar. En we splitsen ‘m steeds verder uit. ‘Zo raken we verdeeld in steeds kleinere groepjes. We kennen elkaar slecht. Dat vind ik zorgelijk.’ In één van zijn laatste voorstellingen, Salam (vrede), vraagt hij zich af hoe het komt dat we een broedertwist van 2500 jaar geleden tussen de stamvaders van het christendom (Isaac) en de islam (Ismael) nog steeds niet hebben opgelost. Isaac en Ismael zijn zonen van Abraham. Broers dus. ‘In de dagelijkse omgang met elkaar leven we om elkaar heen, vol vooroordelen over en angst voor de ander, terwijl we welbeschouwd familie zijn.’
Weizman vindt het belangrijk om scholieren te bereiken, want die kun je nog vormen. Over waarom dat met kunst moet en niet in een vak als burgerschapsvorming is hij duidelijk: kunst zet verbeelding in, in plaats van kennis of analyse. Weizman stelt dat kunstenaars de opdracht hebben om alternatieve verhalen te vertellen in een wereld die verhardt. Leerlingen zouden daarom niet alleen naar voorstellingen moeten gaan, maar ook met de acteurs en de regisseur moeten praten, zelf spelen en dansen.

Dans maakt flexibel van binnen

Welke rol ziet hij voor dans, de kunstdiscipline waarin hijzelf gevormd is? Weizman: ‘Dans is een poëtische kunstvorm: ze maakt flexibel en zacht van binnen. Dans gaat niet over het individu, maar over gezamenlijkheid, afstemming en ervaring, opgaan in de groep en het loslaten van je ego.’
Een ander taboe waar hij als choreograaf mee te maken heeft, is de afkeer van jongeren van naakt op het toneel: ‘Alleen al ontblote bovenlijven zijn ongemakkelijk, terwijl bloot overal om ons heen is, maar dan wel geperfectioneerd. Jongeren vinden naaktheid prima via een beeldscherm: ‘Als ik het niet leuk vind, kan ik het uitzetten’. Dansers van ons gezelschap, hoe getraind ook, voldoen misschien niet aan de norm van het geïdealiseerde lichaam en dat is blijkbaar bedreigend.”

Momenteel werkt het NNT aan Dorian, een theaterstuk over het verkopen van je lichaam om status te verwerven – eigenlijk zoals jongeren massaal op Instagram doen. De voorstelling bevat veel naakt en seks. Weizman is benieuwd of scholen het aandurven om naar de voorstelling te komen. Hij hoopt dat de ervaring van de voorstelling een aanzet kan zijn voor een gesprek over lichamelijkheid, uiterlijk en imago. En dat dat gesprek die jongeren iets opener en zachter maakt. ‘Hoe het anders zou moeten, geen idee, maar we weten niet wat we op langere termijn teweeg brengen: verandering begint soms met een kleine beweging.’

Guy Weizman

Guy Weizman (Tel Aviv, 1973) is choreograaf en regisseur en leidt vanaf januari 2017 als Artistiek en Algemeen Directeur het Noord Nederlands Toneel. In 2002 richtte hij samen met Roni Haver het internationale dansgezelschap Club Guy & Roni op. Weizman begon zijn carrière als danser bij gezelschappen in o.a. Israël, Spanje en Duitsland.