Er is iets aan de hand in het mbo. Er is namelijk heel veel geld uitgetrokken om het imago van het mbo op te poetsen. Of dat gelukt is? Bekijk hier het resultaat: Dit is mbo (Mega Belangrijk Onderwijs).
Deze campagne is ongetwijfeld gestart als goedbedoeld charmeoffensief. Toch zie ik vooral een gebrek aan creativiteit en originaliteit bij de bedenkers. Ze creëerden een groot landelijk persmoment (de start van het mbo-studiejaar), werken met ambassadeurs en laten bovenal zien wat het mbo inhoudt. Daar schuurt het. Aan mbo’ers laten zien wat het mbo inhoudt is nogal zelfingenomen.
De campagne is natuurlijk een reactie op een steeds groter tekort aan praktisch opgeleide vakmensen. Dit tekort is een probleem, of groot rood cijfer in de spreadsheet, van BV Nederland. Maar in plaats van na te denken hoe praktijkonderwijs en werken in de praktijk fundamenteel kan worden herwaardeerd, laat de campagne zien met welke studies je de grootste kans maakt om meer te verdienen dan een hbo- of universitair geschoold persoon. Hoera!
Hoe dan wel?
Je zou ook mensen van verschillende opleidingstypen en sociale achtergronden uit kunnen nodigen voor een gesprek over de grote maatschappelijke opgaven van ons land. Niet vooraf oplossingen bedenken met een select (hoogopgeleid?) groepje beleidsmakers en vervolgens mbo-Nederland aan het werk zetten met de boodschap ‘Jij gaat het doen!’. Geen gekaderde opdrachten formuleren, maar samen in gesprek gaan over hoe verschillende mensen de toekomst voor zich zien. En hoe zij daar, vanuit hun eigen drijfveren, expertise en/of vakgebied, aan kunnen bijdragen. Dat kan op allerlei manieren. Het hoeft niet aan een lange tafel in een formele setting. Je kan er ook voor kiezen om -bijvoorbeeld- tien mbo’ers een festival over de toekomst van de stad te laten vormgeven. En niet alleen als decorbouwer, visagist, of lichttechnicus, maar ook als programmeur, directeur, marketeer en producent.
Dat deden MU en STRP door samen in 2019 het – helemaal door mbo-studenten bedachte en georganiseerde – festival Future Cities te presenteren. In de verantwoording schreef ik toen: In een wereld die steeds meer geregeerd wordt door polariserende politici, wij-zij-denkers en dwingende data hebben we burgers met verbeelding nodig. Denkers en doeners die zich een alternatieve toekomst voor durven te stellen. Mensen die buiten de hokjes van de tijd en de geest durven denken. Die mensen maak je niet door ze gekaderde opdrachten uit te laten voeren, maar door ze vrij te laten en vrij te laten denken over de waarden die voor hen gelden en de toekomst waaraan zij bij willen dragen.
Als ik daaraan terugdenk en kijk naar de Dit-is-mbo-campagne en de manier waarop het mbo op dit moment wordt behandeld vanuit de landelijke politiek en media ben ik ten eerste erg blij dat de CJP-pas voor het mbo dit schooljaar beschikbaar is. En wens ik datzelfde ‘instrument tot verbeelding’ ook toe aan alle goedbedoelende mbo-beleidsmakers en in onderwijs-hokjes denkende politici. Met de pas mogen zij hun verbeelding aanzetten in het theater of een museum en kijken zij misschien zelfs op uit hun spreadsheet om tot een visie of vergezicht voor het Nederlands onderwijs te komen. Waanzinnig gaaf.