Net als in veel sectoren van onze maatschappij staat het thema duurzaamheid bij veel musea hoog op de agenda. Vaak zijn hiervoor maar weinig middelen en personeel beschikbaar. Daarom spelen netwerkorganisaties die hierover informeren en adviseren een belangrijke rol.
Nemo, het netwerk voor Europese musea, werkt heel actief rond dit thema in de werkgroep ‘Sustainability and Climate Action’. Deze werkgroep draagt bij aan de duurzame ontwikkeling van Europese musea door middel van onderzoek en belangenbehartiging. Ook biedt de werkgroep ruimte voor uitwisseling van kennis over en ervaringen met de aanpak van de klimaatcrisis. Zo deelt de werkgroep goede praktijkvoorbeelden binnen de Europese museumsector en adviseert ze musea over de mogelijkheden om een duurzame transitie van hun organisatie te realiseren.
In M werken we al een aantal jaren aan het thema duurzaamheid. In 2013 zijn we gestart met een M-ecoteam waarin collega’s van verschillende afdelingen werken aan bewustwording, acties en een duurzaam beleid voor het museum. Hiervoor maakte het M-ecoteam een actieplan, dat een work in progress is en blijft. Het is een gefaseerd en gedeeld plan voor de hele organisatie, dat de verschillende facetten van duurzaam werken onder de loep neemt. Een aantal acties is afgerond, maar er is nog veel werk aan de winkel.
In februari deelden we onze ervaringen met collega’s van andere Vlaamse musea tijdens een studiedag over duurzaamheid die plaatsvond in ons museum. De dag werd georganiseerd door Faro, Vlaams Steunpunt voor cultureel erfgoed, en het Pulse Transitienetwerk. Pulse adviseert en brengt organisaties met dezelfde noden rond duurzaamheid in contact met elkaar. Tijdens de dag leerden we van elkaar en leerden we vooral om stap voor stap te werken. Ook werd duidelijk dat duurzaamheid verschillende deelthema’s bevat, zoals welzijn op het werk en langdurige community building met je publiek. Mooie uitdagingen om mee aan de slag te gaan en vooral te kijken waar je als museum zowel praktisch als inhoudelijk accenten kan leggen.
Een mooi voorbeeld van een museum in België dat inhoud, duurzaamheid en community building in zijn missie verwerkte is het Felix Art Museum in Drogenbos, dat zichzelf omdoopte tot Felix Art & Eco Museum. Het museum is een voorbeeld van geïntegreerde cultuurbeleving van kunst, erfgoed en ecologie. Het werk en de ideeën van schilder en boer Felix De Boeck vormen het kompas van hun activiteiten waarin zowel avant-gardekunst als duurzaamheid centraal staan. Kunst- en natuurbeleving gaan in dit museum hand in hand. Zulke initiatieven tonen dat musea steeds in beweging zijn en relevant zijn in onze huidige maatschappij.
