Kunst is geen handelswaar!
Terwijl de kunstvakken en de kunsteducatie een bedreigde soort lijken te worden (vooral in het middelbaar onderwijs in Vlaanderen) zijn een aantal makers zich gaan bekommeren om de allerkleinsten, de groep van 0 tot 3 jaar om precies te zijn.
Vanuit de overtuiging dat je nooit te vroeg kan beginnen is een schare kunstenaars gaan onderzoeken en maken, om de allerjongste doelgroep mee te nemen in artistieke en kunstzinnige verhalen en belevenissen. Verhalen, dikwijls zonder woorden, met een taal die de allerjongsten zelf ook hanteren. Wie het verleerd is, kan ik die taal aanraden: spelen met voorwerpen, vreemde materialen, klanken, licht, kleuren en hier en daar een woord of lied dat als klank ervaren wordt.
Maar vooral onderzoek naar hoe de allerkleinsten omgaan met de werkelijkheid is interessant. Daarvan kan de kunst(educatieve)werker heel wat leren. Oefenen in de baby- en kinderopvang of -crèches is een bezigheid die ik menig kunstwerker aanraad. Je leert wat spelend leren echt betekent en je leert er zelf spelen. Dit lijkt evident maar vergis u niet, in de eenvoud ligt de schoonheid van de complexiteit verscholen.
Zo was ik getuige van OORT, een project geïnspireerd door onderzoek (natuurkundig, biologisch, psychologisch, filosofisch, …) naar wat en hoe we horen voor we geboren worden. En wat de impact is van deze geluidenwereld op ons latere leven.
OORT werd na de onderzoeksfase een heus theaterproject voor kinderen van maximaal 16 maanden. Gelukkig mogen er twee begeleidende volwassenen mee met het kleine grut, zo kom ik ook nog eens ergens. De voorstelling ging in avant-première in Nederland op het 2turvenhoog-festival.
Terwijl de makers onder het motto ‘nooit te vroeg, want anders te laat’ experimenteren en maken, discussiëren vakbonden, beleidsmakers en onderwijsverstrekkers over het belang van kunst voor jongeren.
Ik wens hen allen een baby van een paar maanden en de belevenis van een van de voorstellingen voor de allerjongsten toe. Misschien is het dan nooit te laat om kunst als noodzaak te zien en niet als handelswaar.
