Steeds weer opnieuw kijk ik op de website van de commissie Onderwijsbevoegdheden omdat ik nieuwsgierig ben naar haar advies. Een advies dat half januari al aan de ministers Slob en Van Engelshoven aangeboden zou worden. Het is er nog steeds niet… Het is een belangrijk advies, want het gaat om een nieuw bevoegdhedenstelsel voor het beroep van leraar in het po en vo, maar ook voor dat in mbo en vso.
Het advies moet antwoord geven op twee vragen: ‘Wat moet je kennen en kunnen om bevoegd te zijn?’ en ‘Hoe kun je een dergelijke bevoegdheid halen?’ Op basis van eerdere berichtgeving lijkt het erop dat de commissie een gemeenschappelijke pedagogische en didactische kern voorstelt, die voor alle leraren geldt en die zorgt voor de herkenbaarheid en toegankelijkheid van het beroep van leraar. Het is dan gemakkelijker om tussen onderwijssectoren te switchen. De gemeenschappelijke kern van deze ‘nieuwe lerarenopleiding’ wordt dan aangevuld of vervlochten met de specifieke vakinhoud, vakdidactiek én kennis van de doelgroep.
In oktober vorig jaar vertelden 200 mensen uit het onderwijs in twee online sessies wat ze van deze aanpak vinden. Meer dan de helft is van mening dat er te weinig aandacht is voor de vakinhoud en de onderwijsdoelgroepen: ‘Het ontbreken van de vakinhoud kan je niet verhullen met pedagogische en didactische vaardigheden’. Een ander merkt op dat ‘het vak van leraar gekenmerkt wordt door grote verschillen die niet zo maar uitwisselbaar zijn’. Samengevat ligt de nadruk volgens een derde wel ‘heel erg op het generieke gedeelte, op algemene termen, terwijl het leraarschap toch vooral gaat over het overdragen van een bepaald vakgebied waar je specialist in bent’ én dat je bezielt.
Zo’n advies van de commissie zal – zoals het er naar uitziet – nogal wat consequenties hebben voor onze kunstvakdocentenopleidingen. Een gemeenschappelijke pedagogische en didactische kern betekent immers veel minder tijd en aandacht voor vakinhoud en vakdidactiek. Dan te bedenken dat het bij onze kunstvakdocentenopleidingen in de eerste plaats juist om de praktijk en de theorie van het kunstvak gaat. Bovendien heeft elke afgestudeerde nu ook de bevoegdheid voor ckv, kunst algemeen (en beeldend en muziek ook nog eens voor het examenkunstvak oude stijl). En als de plannen voor het leergebied Kunst & Cultuur van curriculum.nu doorgaan moet elke docent ook kunstvakoverstijgend opgeleid worden.
Me dunkt dat de docentenopleidingen en de kunstvakverenigingen zitten te springen om het advies. Toch zie ik het tot nu toe nog steeds niet op de site…
