Kan het zijn dat we, door zoveel met onszelf bezig te zijn op social media, de vaardigheid om op een sociale, empathische manier met elkaar om te gaan een beetje zijn verloren? Is het tegenwoordig makkelijker om even door je feed te scrollen dan met je buurman te praten? Ervaar je minder ruimte om met een collega of klasgenoot te praten?
Het zijn open deuren. Natuurlijk zijn we veranderd omdat we op elk gewenst moment even kunnen ‘vluchten’ uit onze fysieke omgeving. Er gaan biljoenen om in een industrie die er baat bij heeft om onze aandacht zo lang mogelijk bij die eindeloze scroll te houden. En ja, door mee te doen houden we deze werkelijkheid in stand. Op social media lijken we vooral gelukkig. Er moet een overheidscampagne aan te pas komen om IRL een gesprekje aan te knopen over ‘hoe het nu echt met je gaat’. Sombere gevoelens? Hey, het is ok.
En ja, natuurlijk: meedoen is makkelijker dan kritisch reageren op die realiteit. Iemand die dat kan weten is Ai WeiWei. Over zijn artistieke praktijk zegt hij: ’We’re actually a part of the reality, and if we don’t realize that, we are totally irresponsible. We are a productive reality. We are the reality, but that part of reality means that we need to produce another reality.’
Zo, WeiWei said it. We zijn totaal onverantwoord bezig. We weten dat het anders moet, en kiezen toch de makkelijke weg; met de stroom mee. Maar een andere realiteit produceren is zo makkelijk nog niet. Of wel?
De afgelopen maanden kregen negen mbo-studenten van het SUMMA college een les ‘andere wereld’, of ‘realiteit’ maken van Emma Verhoeven. Vanuit haar fascinatie over de zelfhulpindustrie (een biljoenen industrie die je oplegt om vooral je eigen pad te volgen, een mooie paradox) vroeg zij wat de jongeren omschreven als ‘the good life’. Vanuit beelden die de jongeren deelden en experimentele gespreksvormen die zij samen verkenden ontstond een open en eerlijk gesprek over gevoelens en emoties die de studenten normaal voor zichzelf houden. Met deze emo-map als resultaat.
Waarom deelden jongeren dit soort gedachtes nu wel, terwijl die normaal verstopt blijven achter de ‘feel-good-façade’?
Emma creëerde een veilige omgeving die werd gekenmerkt door twijfel, laten gaan en vastpakken, maar bovenal betrokkenheid. Door samen over de bestaande realiteit te praten werd er spelenderwijs een nieuwe onderwijsrealiteit geschapen. Laten we dat vooral blijven doen, zodat we op school weer leren praten met elkaar en we in de toekomst dit soort campagnes niet meer mee hoeven te maken. Hey, het is ok.

Lees en denk verder over dit onderwerp
Meer weten over ‘depressie-eiland’, ‘happiness mountains’, ‘lifestyle city’ of ‘aim-higher district’? Of wil je een keer een virtuele duik nemen in de rivier van emotie die deze gebieden met elkaar verbindt? Mail MU en kom zo in contact met de Eindhovense SUMMAKERS. Ze geven je graag een tour door Mental Park!
Zelf aan de slag? Hieronder deel ik – in goede online zelfhulptraditie – een paar how to’s.
- Wees eerlijk dat je het ook niet weet. Er is geen vastomlijnd doel waar naartoe wordt gewerkt.
- Betrek studenten in een spannende, maar veilige omgeving. Als de gedragscodes van een ruimte op voorhand helder zijn, gaan studenten zich daarnaar gedragen. Als deze niet op voorhand helder zijn, bepaal je de gedragscodes samen.
- Sta open voor inbreng. Luister en durf koers te wijzigen als de inbreng daarom vraagt.
- Geef ruimte voor herkenning van, en verbinding met elkaars gevoelens. We weten dat social media een verdraaid beeld van de werkelijkheid geven. Maar je realiseren dat er meer mensen zijn die met dezelfde kwesties of dilemma’s worstenen, lijkt een brug te ver.
- Speel met anonimiteit, juist in elkaars fysieke aanwezigheid.
- Heb plezier, ook al ben je met serieuze zaken bezig.