Mijn dochter van acht zag op het Jeugdjournaal dat volwassenen en kinderen klimaatprotesten hielden op de A12. Het ging haar enorm aan het hart en ze wilde er ook heen. Net op dat moment werden de protesten opgeschort vanwege de door de Tweede Kamer aangenomen motie voor het afbouwen van de verschillende fossiele subsidies. Toen besloot mijn dochter maar om te beginnen met een spandoek. Ze bedacht de slogans: Olie is vies, gebruik liever mijn pies. De aarde is vuil, dus ik huil. Geef de aarde nog een kans, jij lapzwans.
Tijdens het schrijven van de slogans werd ze steeds activistischer en bozer. Ze werd ook kwaad op mij, omdat ik nog in een benzineauto rij. Er is vaak kritiek op de woede van klimaatactivisten, want woede zou niet constructief en productief zijn. De Vlaamse filosoof Sigrid Wallaert beweert het tegendeel. In Een klimaat van woede (2020) betoogt zij dat we de woede van Greta Thunberg en andere jongeren moeten waarderen. Volgens Wallaert kan deze woede motiverend, revolutionair en verbindend zijn. En het signaal dat die kwade boodschap uitstraalt is van grote waarde.
Woede als een waardevol signaal… Textielkunstenaar Aram Han Sifuentes zorgt ervoor dat immigranten en statelozen hun stem (en hun woede) kunnen laten horen, omdat het risico om opgepakt te worden tijdens een demonstratie te groot is. Ze organiseert naai-bijeenkomsten waarin zij samen protestdoeken maken. Sifuentes ziet de daad van het maken van protestdoeken als een bekrachtigende daad. De protestdoeken zijn te zien (geweest) in Amerikaanse musea en ook in Nederland, in het Zeeuws Museum.
Mijn dochter maakt alvast ontwerpen voor haar spandoek met uitgeknipte letters papier. Olie is slecht, zie je niet dat ik vecht? De aarde is rond, maar niet gezond. Spelend met letters en kleuren kijkt ze hoe ze haar boodschap het beste over kan brengen. Oma brengt stof mee om een echt spandoek te maken. Daar is mijn dochter nu mee bezig, vol verve, het puntje van haar tong uit haar mond. Alleen al het creëren van een spandoek lijkt haar te doordringen van haar overtuigingen, haar steviger in haar schoenen te laten staan. Waar ze de informatie vandaan haalt weet ik niet precies, maar ze lijkt vooral intuïtief aan te voelen hoe essentieel het is dat er naar klimaatprotesten geluisterd wordt. Alarm alarm, de aarde is te warm. De aarde is stuk, verdienen wij geen geluk?
Op 12 november vindt de Mars voor Klimaat en Rechtvaardigheid plaats. Ik wilde er heen gaan en wilde rondvragen wie er mee kon gaan. Maar ik hoef niet meer te zoeken, ik ga met mijn dochter en haar spandoek. De boosheid van zo’n klein mens mag niet genegeerd worden.
Het werk van Aram Han Sifuentes leerde ik kennen via collega Nathalie Roos (Dealing with the Real Stuff).