Kunstzone

REL

Een theatrale ontmoeting

Auteur: Lara Broekman | Foto: Foto: Jan Opdekamp

Het zou een voorstelling worden over – de voor België beroemde – kerstvrede van 1914. Het werd een voorstelling over conflicten. Gespeeld door zestien jongeren uit twee totaal verschillende school- en leefwerelden, die hun ervaringen met vooroordelen, terrorisme en onzekerheid deelden.

Ik spreek met Bert Roos, cultuurcoördinator van de Go! Spectrumschool, een vmbo-school uit Deurne, en een van de twee deelnemende scholen. Cultuur is een speerpunt van deze school die tachtig verschillende nationaliteiten telt. 85% van de leerlingen komt uit zogenaamde kansengroepen: jongeren die van huis uit minder kansen krijgen door bijvoorbeeld taalachterstand of armoede. ‘Op onze school willen we jongeren op een productieve manier in aanraking brengen met de professionele cultuursector. Het zorgt voor een maatschappelijk bewustzijn’, vertelt Roos. Deelname aan dit soort projecten is niet verplicht, wat de drempel verlaagt. Vertrekpunt is de leefwereld van jongeren. ‘Het woord cultuur vinden ze misschien saai, maar ze zijn continu met cultuur bezig. Ik ga ervan uit dat het hen wel degelijk interesseert’, aldus Roos.

Persoonlijk
Zeven leerlingen van Roos en negen leerlingen van het Xaveriuscollege – een vwo-school uit Borgerhout – kwamen voor het eerst bij elkaar tijdens een weekend in Ieper. ‘Dat was spannend’, vertelt Roos. ‘Wordt het wel één groep? Het enthousiasme van de begeleiders werkte gelukkig aanstekelijk, want bij de eerste opdracht – doe ‘iets’ met drie woorden – bleken de leerlingen elkaar goed aan te vullen. Er kwamen prachtige gedichten en toffe raps uit. Verschillend in vorm maar gelijk in kracht en betekenis. Er was meteen wederzijds respect.’

Regisseurs Eva De Baets en Silke De Bruyne besloten niet het verhaal van de tijdelijke vrede tussen Duitse en Belgische soldaten tijdens Kerstmis 1914 uit te werken, maar het onderwerp conflict centraal te stellen. Spelopdrachten, bewegingsoefeningen en schrijfopdrachten resulteerden in losse scènes. De jongeren speelden geen personage, maar zichzelf en deelden hun ervaringen met vooroordelen, terrorisme en onzekerheid. De regisseurs monteerden dit tot een fysieke en beeldende voorstelling.

REL laat de kracht van een theatrale ontmoeting zien tussen verschillende groepen jongeren. Want hoewel de leerlingen van beide scholen bij elkaar in de buurt wonen, hadden ze geen contact. REL heeft dat veranderd. ‘Je gaat elkaar pas beter begrijpen als je elkaar leert kennen’, zegt Roos. En net als de soldaten uit 1914 laten deze jongeren iets zien wat niemand voor mogelijk hield. Een speler voltooide na zijn techniekexamen de opleiding Drama aan het conservatorium. ‘Dat is in ieder geval een succesverhaal’, besluit hij lachend.