Boodschap

Steven Kolsteren, hoofd educatie van het Groninger Museum, vindt LaChapelle goed passen in de programmering van het museum. Van oudsher toont dat interdisciplinair werk op het randje van kunst en kitsch, dat soms als aanstootgevend wordt ervaren. ‘Dat heeft nog nooit tot problemen geleid bij schoolbezoeken. Concessies doen we niet, zeker niet bij LaChapelle.’

LaChapelle presenteert de mens in zijn schoonheid en variatie, mét een laagje glamour en erotiek. Toch staat bij hem niet het naakt, maar het hoopvolle, haast Bijbelse verlossingsverhaal centraal. Als de mens zijn ijdelheid achter zich laat, is het paradijs binnen handbereik. Interessant voor leerlingen is dat LaChapelle naar hartenlust citeert uit de kunstgeschiedenis.

Marieke van Stempvoort, kunstdocent op het Drachtster Lyceum, gaat binnenkort met meer dan tweehonderd CKV-leerlingen naar het museum. Is ze niet bang dat de leerlingen door een blote Maria en homo-erotische poses afgeleid raken van de boodschap van LaChapelle? ‘Tot voor kort dacht ik helemaal niet na over menselijk naakt in mijn kunstlessen, het is zo’n respectabel kunsthistorisch genre en bovendien hoort het bij het leven. In de maatschappelijke discussies worden naakt en erotiek soms met elkaar verward. Ik ben me nu wel bewuster van mogelijke reacties op ‘edgy’ kunst.’

“Er heerst een dubbele moraal: we zijn een paar muisklikken weg van harde porno maar willen kinderen ook beschermen tegen alles wat neigt naar naakt”

Ongemak voorbij

Kolsteren herkent de toegenomen preutsheid bij leerlingen. Hij vindt dat er een dubbele moraal heerst; we zijn een paar muisklikken weg van harde porno, maar willen kinderen ook beschermen tegen alles wat neigt naar naakt. Hij relativeert de erotiek in het werk van LaChapelle: ‘Op sommige expressionistische schilderijen van De Ploeg die hier ook te zien zijn, is de erotiek heftiger dan op de foto’s van LaChapelle. Maar dat is historisch én geschilderd. Dan is er blijkbaar meer geoorloofd.’

Naarmate naakt realistischer is afgebeeld én dichter bij het hier en nu komt, vinden leerlingen het ongemakkelijker, merkt hij. ‘De context van het museum legitimeert het naakt, dus juist hier kun je met je leerlingen ‘de naakte mens’ aanschouwen. Kunst mag schuren en het is dan wel belangrijk dat docenten hun leerlingen voorbereiden op hun bezoek zodat ze door hun ongemak heen leren kijken.’ Kolsteren en Van Stempvoort ontwikkelden daarom samen een lessenserie waarmee leerlingen in het museum aan de slag kunnen met de boodschap van LaChapelle. Dwars door hun ongemak heen.