Succesvol samenwerken in kunsteducatie
Blog / Hemmo Bruinenberg / 18-09-2025
Samenwerkingen aangaan is cruciaal in de kunst-en cultuursector; Hemmo Bruinenberg weet daar alles van. Maar een goede samenwerking moet wel aan een aantal hoofdvoorwaarden voldoen. Eén daarvan is gelijkwaardigheid.
“Wij zijn radicaal autonoom,” zei iemand met wie ik sprak over kunsteducatie. We hadden een kennismakingsgesprek om te verkennen of onze organisaties elkaar konden versterken. Dat soort gesprekken voer ik regelmatig, want ik geloof sterk in de kracht van samenwerken. Ik ben opgegroeid met de credo’s ‘samen staan we sterker’ en ‘1+1=3’. Ik schrok dus een beetje van die uitspraak, maar wat volgde was een heel mooi gesprek over het kennen van je eigen kracht, inclusie en wat samenwerking kan brengen.
Het zette mij aan het denken over de manier waarop ik samenwerk. Ik ben vaker samenwerkingen aangegaan waarvan ik achteraf spijt had. Ik maakte ze dan wel af uit loyaliteit. Tegelijkertijd keek ik met trots terug op een aantal samenwerkingen met impact, waarin kunstdisciplines elkaar konden versterken en de impact groter werd. Samenwerken gaat nooit vanzelf. Het vraagt tijd en aandacht om een relatie op te bouwen, elkaar te leren kennen, en het juiste moment en de juiste plek te vinden. Mijn insteek is tegenwoordig om klein te beginnen, vanaf het begin goede afspraken te maken en transparant te zijn in de communicatie.
Een mooi voorbeeld dit jaar was de pilot die we deden bij mijn organisatie Common Frames, waarin we samenwerkten met New Dutch Connections. New Dutch Connections organiseert theateravonden waar jongeren worden gepresenteerd als dromenjagers en waar de verbindende kracht van verhalen volledig tot uiting komt. Net als bij Common Frames werkt New Dutch Connections met nieuwkomers, maar ons medium verschilt: wij gebruiken film, zij gebruiken theater en storytelling. Onze vraag was: Hoe kunnen onze activiteiten elkaar versterken?
Het idee was eenvoudig: in onze filmworkshop maakten de jongeren films over hun dromen. Deze films werden toegevoegd aan de presentatie tijdens een theateravond van New Dutch Connections. Eenvoudig, maar logisch. Waarom hadden we daar niet eerder aan gedacht? Het bleek een samenwerking die verdieping en impact bracht. Voor Common Frames betekende dit een podium en een interdisciplinaire presentatie. Voor New Dutch Connections betekende dit educatieve verdieping, de connectie met de school en de toevoeging van audiovisuele middelen aan de voorstelling. De docenten van de school waren enthousiast, net als de jongeren en wij als organisaties. Een succesvolle samenwerking: behapbaar, concreet en verdiepend.
De roep om samenwerking is altijd groot in de sector, zowel vanuit organisaties zelf als vanuit subsidieverstrekkers. Ik geloof sterk in de kracht van samenwerking, omdat ik in de praktijk al tientallen keren heb gezien hoe mooi het kan zijn. Tegelijkertijd begrijp ik goed als het niet werkt, bijvoorbeeld wanneer er geen sprake is van gelijkwaardigheid. Als kleine organisatie met een diverse groep deelnemers word je nog wel eens ‘ingehuurd’ om aan de diversiteitsdoelen van grotere instituten te voldoen. Samenwerken moet voor alle betrokken partijen goed voelen en werkt alleen echt bij eerlijke communicatie en openheid – het is niets wat je er zomaar even bij doet.
Hemmo Bruinenberg is algemeen directeur van Common Frames. Hij is afgestudeerd visueel antropoloog en ontwikkelde vanuit die blik filmprojecten voor het nieuwkomersonderwijs.
