Gevluchte jongeren delen hun verhaal via film
Blog / Hemmo Bruinenberg / 12-06-2025
Op een school voor alleenstaande minderjarige vluchtelingen in Amersfoort organiseerde Hemmo Bruinenberg vanuit zijn organisatie Common Frames een filmproject. Een team van filmmakers coachte de jongeren om hun eigen filmverhalen te maken. Het hoogtepunt van het project is de vertoning in een bioscoop.
Het is een zonnige maandagochtend en ik zit in de foyer van De Lieve Vrouw, een filmtheater in Amersfoort. Als ik naar buiten kijk zie ik allemaal jongeren arriveren. Lopend, fietsend, met z’n drieën op een fatbike. Ze komen vrolijk de bioscoop binnen: “Goedemorgen meneer, alles goed?” In het filmtheater worden de films vertoond waar de jongeren de afgelopen weken zelf aan hebben gewerkt.
Deze jongeren zijn allemaal ‘AMV’ers’. Oftewel, alleenstaande minderjarige vluchtelingen. Ze zijn zonder ouders of verzorgers naar Nederland gekomen. In Amersfoort zitten ze samen op een middelbare school, een veilige plek binnen hun onzekere leven, waar ze zich voorbereiden op het vervolgonderwijs en de Nederlandse taal leren. Het maken van films is daar een krachtige aanvulling op, zo blijkt ook tijdens deze vertoning.
In een van de films zien we een boerderij. Ibrahim stelt zich voor als presentator: “We gaan vandaag kijken hoe het is om een boer te zijn.” We worden deelgenoot van een rondleiding, zien alle dieren, zien hoe kaas wordt gemaakt en horen de vragen die Ibrahim en zijn groep hebben voorbereid voor de boer. Het is een prachtig voorbeeld van hoe film nieuwe werelden kan openen: voor de makers die op een nieuwe plek komen en de Nederlandse taal oefenen, voor de boer die deze jongeren leert kennen en voor dit jonge publiek die zich in de film kunnen herkennen en iets nieuws leren.
Het wordt stil in de zaal als de film Vluchten wordt vertoond. In de film vertelt een jongen waarom hij gevlucht is, zonder dat we zijn gezicht zien. Aan het einde van de film tonen de jonge makers zichzelf en hun toekomstdroom. De film is heel simpel in zijn vorm, maar in die vorm raakt het alle aanwezigen. Sommige jongeren kijken weg, schudden hun hoofd, laten een traan. Na de film komt een van de makers naar voren. Ze durft eigenlijk niet, maar ze gaat toch. Ze wordt begeleid door een docent en als ze er staat moet ze huilen. Ze krijgt alle tijd van de presentator om zich te herpakken en het lukt haar om vragen te beantwoorden. Ik krijg kippenvel, want dit is een krachtig moment waarin ik veel zie: kwetsbaarheid, veiligheid en uiteindelijk trots.
Na de vertoning van de korte films worden de prijzen uitgereikt. In de interviews hoor ik de impact terug van het project: “Ik heb veel geleerd”, “Het was echt leuk” en “Ik wil nog een keer een film maken”. Vaak heel bescheiden of verlegen gezegd, met weinig woorden. Ibrahim, van de boerderij-film, pakt als ‘beste presentator’ zijn moment en laat zijn trots zien. Hij steekt zijn handen in de lucht, stuurt kushandjes naar het publiek en roept luid: “Dank u, dank u!”
Het is voor mij inspirerend om de verhalen van de jongeren te horen, hun reacties te observeren en hun enthousiasme te voelen. Er is de afgelopen periode veel te doen geweest om leuke uitjes voor precies deze doelgroep. Ik ben er trots op dat ik vanuit Common Frames dit soort leuke uitjes mag organiseren voor deze jongeren en ik ben er dankbaar voor dat ik dat samen mag doen met anderen die daar ook de waarde van inzien, in dit geval de school en het filmtheater. Dit zijn precies de momenten die de jongeren nodig hebben om te groeien. Via plezier, door gezien te worden en in een veilige omgeving.
De vertoning in De Lieve Vrouw in Amersfoort