Van Zuidoost naar het conservatorium: Orlando Ceder zoekt naar verbinding
07-11-2025
Auteur: Noémi Prent | Beeld: Orlando Ceder Birthday Shoot (2021) Foto Les Adu
In het hart van Amsterdam Zuidoost tref ik muziekdocent en muzikant Orlando Ceder aan. Hij draagt een zwart-witte Kappa-trainingspak met een zilveren ketting vol schelpen. De ketting staat voor geluk en rijkdom in het mens-zijn. Het typeert zijn houding: muziek en onderwijs zijn voor hem middelen om te verbinden.
Met zijn muzikale leiderschap zet Ceder begin september de toon voor het nieuwe schooljaar op het Conservatorium van Amsterdam (CvA). Het is moeilijk voor te stellen dat hij zelf nog maar net zijn lesbevoegdheid heeft behaald. In slechts anderhalfuur tijd studeert hij met meer dan driehonderd eerstejaarsstudenten een indrukwekkende meerstemmige versie van Perun Perun in, een lied wat de tot slaafgemaakten zongen in Suriname. Het levert een ontroerend filmpje op. “Ik ga geen uitdaging uit de weg”, begint hij lachend. “Nederland moet zich realiseren dat er een gedeelde geschiedenis is met Suriname. Toen ik startte bij het conservatorium, viel het me op hoe weinig kennis er is over dat verleden. Door muziek kun je dat gesprek openen.”
Van Zuidoost naar het conservatorium
Ceder groeide op in Amsterdam Zuidoost en stond jarenlang voor de klas, onder meer op het ROC van Amsterdam. Hij gaf burgerschapslessen aan jongeren met een complexe achtergrond. Daarnaast werkte hij als muzikant en gaf hij workshops op basis- en middelbare scholen. Tijdens de coronaperiode besloot hij zichzelf uit te dagen: hij schreef zich in voor de opleiding Docent Muziek aan het CvA.
Zijn auditie maakte indruk. Hij nam zijn eigen instrument mee, de apinti, een traditioneel Surinaams instrument. “Ik wilde laten zien: ik kom niet alleen iets halen, ik kom ook iets brengen. In een multicultureel land als Nederland moet je me accepteren zoals ik ben.” Dat voelde niet altijd vanzelfsprekend voor hem: zijn autodidactische achtergrond en niet-Westerse instrument maakten hem ‘lastig te beoordelen’. Toch werd hij aangenomen. “Omdat ik uitblonk in andere dingen, keken de docenten samen met mij hoe we de rest konden bijspijkeren. Dat gaf me ruimte om mijn identiteit te behouden. En dat is belangrijk: als het conservatorium die ruimte blijft creëren, wordt het diverser.”
Verbinding zoeken
Nu heeft hij zijn papiertje op zak en is hij begin dit jaar benoemd tot ‘Artist in Residence’. Hij ziet het als zijn taak om de verbinding te leggen tussen het conservatorium en de stad, en vooral met Amsterdam Zuidoost. “Het conservatorium is daar totaal niet zichtbaar”, weet hij. “Terwijl het daar bruist van talent. Niet iedereen hoeft een opleiding te volgen, maar voor wie dat wel wil, moet er een route zijn. Als die infrastructuur ontbreekt, bereik je de mensen niet.”
Die verbinding zoekt hij actief. Hij spreekt met lokale organisaties zoals B! Music School en ZO Jazz Stage, en werkt aan een routekaart die de muzikale infrastructuur van Zuidoost in kaart brengt. “Die kaart moet laten zien hoe je vanuit de wijk je weg kunt vinden naar een opleiding. Niet alleen voor Zuidoost, maar als voorbeeld voor andere wijken en instituten.”
Curriculumverandering
Ceder benadrukt dat duurzame verandering verder gaat dan losse projecten of themaweken. “Diversiteit op posters werkt niet meer. Je moet de wijken in, gesprekken voeren, introductiedagen daar organiseren in plaats van altijd maar mensen naar jou toe te laten komen.”
Ook het curriculum moet op de schop vindt hij. “Conservatoria moeten opnieuw kijken naar de profielen die ze hanteren: wat is een muziekdocent? En: Wat is een uitvoerend muzikant? Als je dat anders definieert, verandert niet alleen de toestroom van studenten, maar ook het personeel dat je nodig hebt.”
Zijn eigen onderzoek richt zich op de apinti. Ceder ontdekte tijdens zijn studie dat er nauwelijks documentatie bestaat over Afro-Surinaamse muziek en instrumenten. “Omdat die muziek eeuwenlang verboden werd, is het alleen via orale traditie overgeleverd. Ik wil ervoor zorgen dat er straks materiaal ligt waar toekomstige studenten mee verder kunnen.”
“Ik ben misschien een eenling, maar ik hoor wel thuis op het conservatorium” – Orlando Ceder.
Thuisvoelen
Het thema van dit nummer van Kunstzone is ‘thuis in het kunstonderwijs’. Voelde Ceder zich thuis op het conservatorium? Hij denkt even na. “Er lopen nog steeds weinig mensen rond die op mij lijken. Als je iemand ziet die wel op je lijkt, begrijp je elkaar meteen. Dat geeft steun”, stelt hij. Toch voelt hij zich niet eenzaam. “Ik ben misschien een eenling, maar ik hoor wel thuis op het conservatorium.”
…
Lees het hele artikel in KZ04/2025.
Noémi Prent werkt als muziekdocent en freelance journalist. Met een achtergrond in de sociologie, waarin ze zich verdiepte in genderongelijkheid in de (pop)muziek, richt zij zich in haar werk vaak op thema’s rond emancipatie en vrouwengeschiedenis. Sinds januari 2025 is zij hoofdredacteur van Kunstzone.