Cito geeft antwoord: welke voorstellingen worden gebruikt in examens?
15-05-2025
Auteur: Maaike Wijdeven | Foto: Pickpik RF-p
Waarom duurt het zo’n twee jaar om een centraal examen te ontwikkelen? Hoe komt Cito aan de registraties van dans- en dramavoorstellingen? Wat betekenen de haakjes in een correctievoorschrift? Dit zijn voorbeelden van terugkerende vragen van docenten tijdens studiedagen, workshops en examenbesprekingen. In deze serie geven toetsdeskundigen van de kunstvakken bij Stichting Cito antwoord.
In de centraal schriftelijke examens dans en drama vmbo gl/tl speelt de keuze van voorstellingen een belangrijke rol. Maar wie bepaalt eigenlijk welke voorstellingen in het centraal examen worden opgenomen? En hoe komt Stichting Cito aan de registraties van deze voorstellingen?
De keuze van voorstellingen wordt gemaakt binnen de constructiegroep van het vak. Deze groep bestaat uit vakdocenten die lesgeven aan de doelgroep en daarnaast opgaven ontwikkelen voor de centrale examens. Een constructiegroep wordt geleid door een toetsdeskundige van Cito. De dans- en dramadocenten uit de constructiegroepen zijn dus goed bekend met het vak én met de leerlingen. Zij dragen voorstellingen aan, waarbij ze rekening houden met een aantal criteria. Zo moet een voorstelling aansprekend zijn voor de doelgroep, de leerstof op een duidelijke manier illustreren en voldoende variatie bieden in samenhang met de andere bronnen in het centraal examen.
Voor het centraal examen vmbo dans van 2024 werd de voorstelling Pink Panther Party van Introdans Interactie gekozen. Een van de redenen hiervoor was het kleurrijke thema: een dansclub uit de discotijd. Daarnaast bestond de cast uit een bijzondere mix van dansers van Introdans en andere dansgezelschappen (uit de urban dans en showdans) én uit niet-professionele dansers van verschillende leeftijden. Dit bood de mogelijkheid om vragen te stellen over verschillende danssoorten en over de sociale functie van dans; onderwerpen die goed aansluiten bij de leerstof.
Om een vragenblok over een voorstelling te kunnen maken, is een videoregistratie nodig. Cito vraagt daarom regelmatig aan dans- en theatergezelschappen om een registratie van een door de constructiegroep gekozen voorstelling beschikbaar te stellen. Gelukkig zijn veel gezelschappen daartoe bereid. Vaak is het noodzakelijk dat de constructiegroep vooraf de volledige registratie bekijkt om te kunnen beoordelen of de voorstelling geschikt is voor het centraal examen.
Nadat de constructiegroep de voorstellingen voor een centraal examen heeft gekozen, worden deze voorgelegd aan de vaststellingscommissie van het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Deze commissie beoordeelt of het gekozen materiaal geschikt is voor gebruik in het centraal examen. Na goedkeuring kan de constructiegroep aan de slag met het selecteren van fragmenten en het construeren van examenopgaven.
Maaike Wijdeven is toetsdeskundige vmbo dans en drama bij Stichting Cito, divisie Centrale toetsen en examens.
Lees ook: Cito geeft antwoord: waarom één punt voor twee antwoorden?
Cito geeft antwoord: duurt het twee jaar om een examen te maken?
Cito geeft antwoord: waarom drie- en vierpuntsvragen?
Cito geeft antwoord: wat betekenen de haakjes bij het corrigeren?
