Over de deskundigheid van groepsleerkrachten
Een week of twee geleden maakte het ministerie van OCW de periodieke rapportage over de resultaten van 10 jaar landelijk cultuureducatiebeleid openbaar. Zo’n rapportage is een veel gebruikt instrument van de rijksoverheid om inzicht te krijgen in de doelmatigheid en doeltreffendheid van bepaalde beleidsprogramma’s. In dit geval de aanpak van cultuureducatiebeleid in het basis- en voortgezet onderwijs van 2013 tot 2022. De onderzoekers maakten voor deze rapportage onder meer gebruik van monitoronderzoeken die in die periode verschenen.
De rapportage sluit af met een aantal aanbevelingen. Een ervan is om cultuuronderwijs in het funderend onderwijs structureel te bekostigen. Dit strookt met de pas verschenen brief van minister Paul waarin ze zegt dat structurele taken een structurele bekostiging vereisen. Dat wil zeggen dat ze in de lumpsum een bedrag op wil nemen dat enkel aan cultuuronderwijs besteed mag worden.
De rapportage schetst bovendien een overkoepelend beeld van de deskundigheid in een of meer kunstvakken van groepsleerkrachten, op basis van vier monitoronderzoeken naar cultuureducatie in het po (van 2013/2014 tot 2018/2019). Schoolleiders vinden groepsleerkrachten in redelijke of grote mate deskundig voor tekenen en handvaardigheid. Ook voor muziek en literatuur beoordeelt meer dan de helft van de scholen zijn groepsleerkrachten als bekwaam. Groepsleerkrachten zijn volgens schoolleiders minder vakinhoudelijk deskundig als het gaat om dans, mediakunst en film.
Dankzij de regeling Impuls muziekonderwijs (2015-2020) hebben deelnemende scholen meer aandacht voor muziek. Scholen kochten vaker muziekmethodes, die een doorlopende leerlijn moeten waarborgen. Volgens de rapportage is de deskundigheid en het zelfvertrouwen van groepsleerkrachten in muziek dan ook gegroeid.
Laten we ook eens kijken naar de meeste recente monitor cultuureducatie primair onderwijs over het schooljaar 2022-2023. Volgens deze monitor hebben groepsleerkrachten gemiddeld ‘een redelijke mate’ van deskundigheid in tekenen en handvaardigheid. De deskundigheid in muziek, spel/drama, beweging/dans en erfgoed ligt gemiddeld tussen ‘enige’ en ‘een redelijke mate’ van deskundigheid in. Voor alle vakken lijkt de mate van deskundigheid onder groepsleerkrachten sinds de laatste meting in 2018 iets te zijn toegenomen. Deze groei is bij alle kunstvakken significant, behalve bij muziek. En als het over leerlijnen gaat is de intensiteit van het gebruik van muziekmethodes afgenomen, terwijl die voor tekenen en handvaardigheid licht zijn gestegen.
Deze ontwikkelingen stemmen me maar een klein beetje vrolijk. Als dit immers de uitkomst zou zijn van de mate van deskundigheid van groepsleerkrachten in taal en rekenen zou Nederland helemaal op zijn kop staan!
