De prioriteiten van het volgende kabinet zijn bekend. Meer bestaanszekerheid, grip op migratie en meer erkenning voor kunst en cultuur. Zo zal de btw-verhoging toch bedoeld zijn?
Het briljante plan is om de ‘belasting over toegevoegde waarde’ (btw) van culturele goederen en diensten te verhogen van 9% naar 21%. Hiermee worden theater, boeken, concerten en festivals 12% duurder. Zou het helpen om de waarde van kunst en cultuur op deze wijze te vergroten? Uit psychologisch onderzoek is bekend dat duurdere producten vaak gezien worden als meer waardevol. Het duurdere – en vermoedelijk ook schaarsere – aanbod zou dus populairder kunnen worden.
Kort na bekendmaking van dit plan, zet een Friese mbo-instelling direct een belangrijke stap. Firda kondigt aan dat het haar ruim 20.000 studenten dagelijks een half uur vrij wil laten lezen. De boeken gaan duurder worden en dat was precies het zetje dat Het Fries Leesoffensief nodig had (in dit cynische stukje, althans).
Nee, in de woorden van Firda-bestuursvoorzitter Remco Meijerink is het motief dat lezen werkt ‘als het Zwitserse zakmes van de ontwikkeling: taalvaardigheid, kennis, inzicht, denken, verbeelden, concentratie, identiteitsontwikkeling, mentale gezondheid, etc.’ Oeps, in Den Haag doelde men vooral op spelling en grammatica toen het curriculum versmald moest worden. Nee, beste mensen in Den Haag, letters en boeken zijn een manier om verhalen te vertellen. Verhalen stimuleren de verwondering, fantasie en geraaktheid. Dat gaat minstens zo goed met een museumbeeld of theaterstuk, dus die brede waaier gunnen we studenten.
Sowieso maken de kabinetsplannen ons strijdbaar. De voorgenomen vernauwing van het curriculum (focus op lezen, schrijven en rekenen; politieke neutraliteit van onderwijs; minder aandacht voor maatschappelijke participatie) prikkelen de motivatie. Nog meer geven we onderwijsaandacht aan kwalificatie, socialisatie en persoonsvorming. Nog meer zal de Brede Vorming Parade voor mbo-professionals, op 20 juni 2024, een plek zijn voor kunst en cultuur.
Bioscopen, dierentuinen en de Efteling krijgen een voorsprong van het kabinet. Dat zijn ook prima plekken voor verwondering, maar het onderwijs heeft de schone taak om zoveel mogelijk luikjes te openen. Met hele diverse ‘via’s’ waarderen we brede participatie!
