Kunstzone

Docent Minco en leerling Rocco over het vmbo-examen muziek 2022

Redactie: Marjo van Hoorn | Beeld: Examenvraag 29, 2022 vmbo muziek – tijdvak 1

Op de Vinse School in Amsterdam deden dit jaar zeven leerlingen het vmbo-examen muziek. Kunstzone vroeg aan een leerling en diens docent hoe zij zich voorbereidden op dat examen en hoe het examen zelf ging.

Docent Minco
Ja, ik heb met mijn leerlingen veel aandacht besteed aan de voorbereiding op het examen. Tijdens de reguliere lessen waarin ze veel musiceren, komen veel van de begrippen die ze moeten (her)kennen regelmatig voorbij. De vorm van de nummers, verschillende vormen van grafische notatie, begrippen die horen bij de uitvoeringspraktijk, ritme en ook klankkleur nemen ze dan vaak spelenderwijs tot zich.
In aanloop naar de examens hebben de leerlingen klassikaal en individueel geoefend met de oude examens die beschikbaar zijn via examenblad.nl. Voor velen was het herkennen van de ritmische figuren in het nootschrift het lastigste. Met behulp van de app Earz, waar we sinds het (corona)thuisonderwijs een schoolabonnement op hebben, konden ze dit zelfstandig trainen. Tijdens de solfège oefeningen in de les merkte ik daar duidelijk progressie in.

Ik ben wel tevreden over het examen van dit jaar, maar sommige vragen schoten wel hun doel voorbij. Bijvoorbeeld vraag 11, waarbij de leerlingen op de zestiende noot nauwkeurig haken moesten plaatsen om aan te geven waar, alleen gelet op toonhoogte, verwerking van een melodie van toepassing was.
Nog afgezien van het feit dat deze vraag tamelijk complex geformuleerd is, waren de geluidsfragmenten ook verwarrend.
Ze waren immers niet perse de sleutel tot het juiste antwoord en gaven leerlingen op die manier extra reden tot twijfel.
Ook vraag 21 met de goudkleurige vibrafoon vond ik onnodig misleidend. Desondanks waren de meeste vragen geschikt en passend bij de voorbereiding die de leerlingen hebben gehad. Ook de afwisseling tussen het soort vragen en de muziekstijlen was in orde.
Vraag 30 vond ik een erg leuke. De koppeling die de leerlingen moesten maken tussen beeld en muzikale componenten hebben ze de afgelopen periode veel geoefend. Ze moesten daarbij vooral  afleren om niet in te vage ‘sfeer’-begrippen te blijven hangen, maar concrete zaken te benoemen die ze in de muziek horen en die ze konden koppelen aan beeld. Ook de solfègevragen waren, met uitzondering van vraag 11, goed te doen.

Ik kan niet zeggen dat ik ontevreden ben over de examenresultaten.
Mijn leerlingen volgen het hele jaar ‘gemengd’ muziek; in de les kunnen ze samen musiceren met leerlingen van 3 m/h/v t/m 6v.
Het voordeel is dat ze zo veel oppikken van klasgenoten uit andere jaarlagen en niveaus. Slechts een relatief korte tijd heb ik mijn mavo-4 leerlingen apart gehad, om ze voor te bereiden op hun examens. Van de zeven leerlingen zijn er zes opgegaan voor het 1^e tijdvak dit jaar, de cijfers liggen tussen de 6,6 en 7,6. Ze doen, vind ik, wel recht aan wat ze kunnen.

Rocco (17 jaar)
Bij mijn voorbereiding heb ik vooral de examens van de laatste paar jaren gemaakt. Maar ik heb mezelf ook geleerd gewoon logisch na te denken bij de vragen, en niet te diep erin te gaan kijken. Dat helpt echt goed. En gelukkig hadden we een hele goeie mentor die ons er doorheen leidde (thanks Minco).

Ik verwachtte dat er veel vragen zouden zijn over klassieke muziek; over welke instrumenten er te horen waren en hoe de muzikanten de instrumenten bespelen. Die vragen zijn vaak een beetje saai, eerlijk gezegd. Ik heb liever vragen over wat modernere muziek of muziek uit de jaren ’60, ’70 en ’80. Daar gebeuren namelijk vaak hele muzikale dingen die interessant zijn om over getoetst te worden. Jammer genoeg waren die klassieke muziekvragen er dus wel, maar gelukkig waren er ook een paar leuke vragen zoals die over Tom en Jerry. Je moest daarin uitleggen wat het verband was tussen het beeld en de muziek. Leuk om te doen en de muziek was ook nog eens nostalgisch. Met dat filmpje van Tom en Jerry vond ik het niet eens erg om daar te zitten en het examen te maken.
De vragen over muziekvideo’s waren ook leuk en interessant. Je kon deze vragen ook gewoon wat anders beantwoorden dan de andere vragen, dit ging meer over jouw mening, hoe jij erover denkt en niet een officieel antwoord dat goed is.

De vragen waren niet perse moeilijk, maar wel uitdagend en dat vind ik best leuk, vooral bij muziek. Ik vond de vragen over klassieke muziektermen vaak een beetje lastig, wel interessant, maar lastig.

Mijn vrije tijd bestaat voor 80% uit muziek maken en luisteren.
Ik maak vooral muziek zonder tekst, dus instrumentaal.
Bijvoorbeeld house, triphop, ambient, dansmuziek en elektronische muziek. Het liefst wil ik alle genres leren spelen, maar dat kost tijd en ik ben pas een jaartje begonnen met het serieus te nemen.
Door zelf muziek te maken was dit examen trouwens ook makkelijker te maken.

Ik wil het liefst artiest worden en gewoon maken wat ik wil.
Dat is mijn droom. In de tussentijd wil ik mijn eigen lp winkel hebben en gewoon rond muziek zijn, de hele tijd. Maar eerst even school afmaken…