Leerlingen in de pop-up tentoonstelling Ritual Reality
Auteur: Henk Langenhuijsen | Beeld: foto 1+2 Maarten van Haaff opening tentoonstelling, foto 3-5 Michal Butink kunstwerken
‘Dit zijn de Nederlandse, Marokkaanse en gouden steen. Ze geven mij kracht om sterk te zijn. Ik leg ze in mijn kamer en als ik ernaar kijk, word ik rustig. Ik neem ze mee als ik naar een ander land ga.’ Met deze woorden licht een jongen zijn versierde stenen toe. Hij is een van de leerlingen die zijn werk tentoonstelt in het Allard Pierson in Amsterdam.
De pop-up tentoonstelling Ritual Reality is een begin van een inclusief kunst- en cultuureducatieproject dat mogelijk wordt gemaakt door de Freek en Hella de Jonge Stichting.
De opening van de tentoonstelling onlangs was een feestelijke gebeurtenis. Leerlingen van groep 7 en 8 van de Wereldboom voor speciaal onderwijs en de openbare basisschool de Olympiaschool werden toegesproken als kunstenaars en lieten vol trots zien wat ze gemaakt hadden. Het Allard Pierson beheert en presenteert de erfgoedcollecties van de Universiteit van Amsterdam en zoekt graag naar een verbinding met het nu. Deze tentoonstelling met 80 werken is daar een mooi voorbeeld van en is nog tot en met 2 juli in de centrale lounge te zien. Het project is de aftrap van een vijfjarige samenwerking met de scholen, het thema rituelen en gebruiken blijft centraal staan.
Leren over joodse en christelijke tradities
Drie professionele kunstenaars hebben de 40 leerlingen begeleid. Kirsten Spuijbroek, Maarten Bel en Michal Butink gingen met hen aan de slag. Ze maakten een amulet, een sprekend kapelletje of een herinneringsdoosje van keramiek. Ter voorbereiding brachten ze een bezoek aan het Joods Historische Museum en Museum Ons’ Lieve Heer op Solder, om te leren over rituelen en gebruiken uit de joodse en christelijke traditie.
De resultaten en de bijbehorende, zelf geschreven toelichtingen spreken tot de verbeelding. Niet alleen omdat het fraaie werkstukken zijn, maar ook omdat je merkt dat ze voor meer staan: aandacht voor kunst in de klas, leerlingen voeden met aansprekende informatie en laten nadenken over andermans en eigen rituelen.
Daarnaast stimuleerden de drie kunstenaars hun verbeelding, hielpen ze hen de juiste vaardigheden en technieken toe te passen.
‘Wat mij opviel, is dat ik geen onderscheid kon maken tussen de twee scholen,’ merkte Els van der Plas, directeur van het museum, bij de opening op. ‘Leerlingen met verschillende achtergronden werken samen en ervaren hoe andere kinderen denken, kijken en handelen. Ook die verbinding is waardevol en draagt bij aan een inclusievere samenleving.’
Freek en Hella de Jonge
De Freek en Hella de Jonge Stichting is opgericht in 1997 en ondersteunt educatieve projecten in de culturele sector. Het betreft zowel theater, dans, muziek als beeldende kunst. Enkele aansprekende voorbeelden zijn de ondersteuning van de Kindermuziekweek, een langdurige samenwerking met Leerorkest Amsterdam Zuidoost en die van de theatervoorstelling Sjako de meesterdief, uitgevoerd door jeugdtheatergezelschap de Toneelmakerij voor de onderbouw van de basisschool.
Freek de Jonge: ‘We willen kinderen graag een bijzondere ervaring meegeven, die bepalend kan zijn voor hun leven. Met onze prikkels gaat het soms de goede kant uit.’ Volgens de cabaretier is een ritueel een vorm om je te uiten. ‘Omdat je een uniek persoon bent, geef je er een eigen cachet aan. Daardoor leer je over jezelf en hoe jij je verhoudt tot de wereld.’ Volgens zijn echtgenote kun je via een ritueel in balans met jezelf én je omgeving komen. ‘In een van de workshops vroeg een meisje zich hardop af: Waarom zit ik eigenlijk op een speciale school? Zijn we niet allemaal speciaal?’
Eind augustus verschijnt de vijfde editie van Kunstzone met als thema Routines en rituelen.
