Rubens, Van Dijck, Monteverdi en de allerkleinsten, kan dat wel

Een case met opdrachten om zelf uit te proberen

Auteur: Tijl Bossuyt | Beeld: Vintage suitcase

Kunstenorganisatie De Spiegel en kunsteducatie organisatie De Veerman kregen een opdracht. Of we de allerkleinsten konden boeien met het gegeven barok, focus op muziek. De Spiegel, bekend van hun installaties en voorstellingen voor de allerkleinsten en De Veerman vanwege innovatieve projecten, beten wat graag in de appel.

Maar voor ik vertel hoe het liep, een opdracht (1).
Zet muziek van Monteverdi, Georg Muffat of Rameau op, blader in kunstboeken met werk uit de barok. Verlies je in die tijd, laat je gedachten gaan. Morgen mag je naar een crèche om met het jonge gepeupel met deze muziek en beelden een activiteit, installatie, een speelmoment opzetten. Wat bedenk je? Kunstenaars die mee wilden werken, kregen ook deze opdracht.

Als start van het artistieke en pedagogische avontuur spraken we eerst met elkaar. Vrij snel kozen we voor de wonderkamers en wondercuriosa-koffers van die tijd en de vele muziek. Verzamelingen van vreemde objecten en exotica, vergaard op reizen, die men bewaarde in kamers, koffers en kasten met geheime luiken.

Opdracht (2)
Loop door je huis, dorp, stad, loop een kringloopwinkel binnen, snuister en verzamel curiosa, sleur het mee naar werkkamer, atelier of bij gebrek daaraan de woonkamer (je huisgenoten leg je uit dat dit maar voor een paar weken is). Maak een curiosakast die je overal mee naar toe kunt nemen, een soort reiskoffer vol snuisterijen.

Na een paar dagen ontstond bij ons een atelier vol materialen en spullen waarmee het heerlijk spelen was. Ook werden eerste ideeën geboren voor eenvoudige tot ingewikkelde kastjes of koffers waar objecten in verstopt of tentoongesteld konden worden.

We beperkten ons al snel tot een kast die meegenomen kon worden naar een crèche, om samen met de kinderen mee te spelen. Veel materiaal wilden we achterlaten; te gevaarlijk, te groot, te zwaar. Maar uiteindelijk deden we dat niet, want vanwaar deze vooringenomenheid? Waarom dit wel en dat niet…? Hoe ga je om met samen spelen en wat is gevaar? Stel jezelf ook die vragen.

Ondertussen grasduinden muzikanten in de barokmuziek. Een harpiste, cellist, hobo, zangeres en barokfluitist gaven ons een eerste proeve van wat ze wilden inbrengen.

Opdracht (3)
Verzamel barokmuziek die je wilt meenemen. Ga voor de muziek die in je oor valt, maar ook voor die waarvan je denkt: dit is echt vreemd. Zorg dat je kijkkast of koffer en de muziek transporteerbaar zijn, morgen gaat het met je mee naar een crèche.

De kunstenaars, hun objecten en muziek trokken zo een aantal keren naar een crèche om te spelen. Speel met de kinderen en laat hen via hun gedrag vertellen waar ze op ingaan, op welke muziek ze wat doen, wat gebeurt er als je meespeelt, wat als …….

Uit al deze bevindingen maakten we een ‘installatie’-voorstelling met een aantal objecten, kasten, installaties met muziek. Om naar te kijken en om mee te spelen.
Dit is dan ook de laatste opdracht (4). Maak met al je ervaringen een opbouw van hoe dat alles aan te bieden en te presenteren.

Tijl Bossuyt is Intendant Academies, in opdracht van De Veerman. Hij is bovendien blogger op www.kunstzone.nl

KZ02/2023

Muziek en muzikaal spel

Cover #6

Radically Mine! 2024 Winnend object juryprijs Leerlingenwerk vso De Berkenschutse (Heeze) Van Abbemuseum Foto Damion Thakoer (fragment)